درس 43:
دوشنبه 10/2/1403 هـ.ش مطابق با 20/ شوال/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
اصول رجالیّه
اهتمام علمای شیعه از گذشته ی روزگار تا اکنون به تألیف کتب رجالیه معطوف بوده و اولین فردی که در این باب کتاب تألیف کرده عبیدالله بن ابی رافع کاتب علی بن ابیطالب(ع) در قرن اوّل هجری بوده که در سابق نیز اشاره شد و در آن کتاب اسماء صحابه حضرت امیر(ع) در جنگ های سه گانه ی بصره و صفین و نهروان بوده.
به تعقیب ایشان اشخاص دیگری به تألیف کتب رجالی همت گماشته مانند: عبدالله بن جبله کنانی متوفّی سال 219 هـ.ق و ابن فضّال و ابن محبوب و غیر اینها در قرون دوّم و سوّم بوده که در این میدان قدم گذاشته و قلم زده و همچنان تدوین کتب رجالی تا اواخر قرن چهارم دوام داشته و امّا با تأسّف اکثر این کتب به دست ما نرسیده و آنچه در دست ما رسیده کتب ثمانیه ی رجالیه اند که مسمّی شده به «اصول رجالیّه» که این کتب در قرن چهارم و پنجم تدوین یافته و اکنون آسیاب رجال حول اصول ثمانیه ی رجالیّه دور می زند که به ترتیب نام می بریم:
- رجالی کشّی(ره).
- فهرست نجاشی(ره).
- رجال شیخ(ره).
- فهرست طوسی(ره).
این چهار کتاب به “کتب اولیّه ی رجالیه” مسمّی شده و بین اصحاب شیعه به “کتب اربعه رجالیّه” معروف گشته.
- رجال برقی(ره).
- رساله ابی غالب زراری(ره).
- مشیخه صدوق(ره).
- مشیخه شیخ(ره).
این هشت کتاب در رجال به اصول ثمانیه رجالیه معروف شده که لازم است هر یک را با ذکر خصوصیات و ذکر مؤلفین و مصنّفین شان ضمن ارقام ذیل یادآور می شویم:
***