درس 40:
دوشنبه 3/2/1403 هـ.ش مطابق با 13/ شوال/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه میگردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
شاگردان معروف شیخ طوسی(ره)
مرحوم شیخ به مدت ربع قرن (1460-1436) زعیم حوزه ی علمیه بوده و محضرش شاگردانی از پنج مذهب تا آنجا که برخی منابع شاگردان مرحوم شیخ را 300 نفر گفته اند و ما معروفین آنان را که در نقل روایت نقش داشته اند به ترتیب می آوریم:
- نسفی(ره)
ایشان آدم بن یوسف بن ابی مهاجر نسفی از اجلّه ی شاگردان مرحوم شیخ است که تألیفاتش را به محضر استادش قرائت نموده.
- خزاعی(ره)
ایشان احمد بن حسین بن احمد نیشابوری مکنّی به «ابوبکر» از اجلّه ی شاگردان مرحوم شیخ است و از تألیفات ایشان “الامالی فی الاخبار” است و “عیون الاحادیث”.
- ابن بابویه(ره)
ایشان اسحق بن محمّد بن حسن بن حسین بابویه قمّی مکنّی به «ابوطالب» از اجلّه ی شاگردان مرحوم شیخ است که تمام تألیفاتش را به محضر استادش قرائت کرده و تألیفات ایشان به دو زبان فارسی و عربی است.
- ابن بابویه(ره)
ایشان اسماعیل بن محمّد بن حسن بن حسین بن بابویه قمی مکنّی به «ابا ابراهیم» از اجلّه ی تلامیذه مرحوم شیخ است که تألیفاتش را و همچنان تألیفات برادرش را به محضر استادش قرائت نموده.
- اسدی(ره)
ایشان برکت بن محمّد بن برکت اسدی مکنّی به «ابوالخیر» از اجلّه ی شاگردان مرحوم شیخ است و کتاب “حقایق الایمان” در علم اصول از جناب ایشان است.
- حلبی(ره)
ایشان تقی بن نجم حلبی مکنّی به «ابوالصلاح» از مشاهیر شاگردان مرحوم شیخ و وکیل ایشان در حلب است که مرحوم شیخ در قبال ایشان فرموده است: «تقی بن نجم الدین ثقة له کتب قرء علینا و علی المرتضی» و از ایشان کتاب “الکافی” در فقه می باشد.
- حسینی(ره)
ایشان جعفر بن علی بن جعفر حسینی مکنّی به «ابوابراهیم» یا «ابوالحسن» از شاگردان مرحوم شیخ است که احادیث خودش را نزد استادش قرائت کرده.
- حسکا(ره)
ایشان حسن بن حسین بن بابویه قمی مکنّی به «ابومحمّد» و ملقّب به «شمس الاسلام» از تلامذه ی مرحوم شیخ است که تمام تألیفاتش را بر استادش در منطقه غری قرائت نموده و کتاب “العبادات” و همچنان کتاب “الاعمال الصالحة” و کذالک کتاب “سیر الانبیاء و الائمة(ع)” از جناب ایشان است.
- جبهانی(ره)
ایشان حسن بن عبدالعزیز بن حسن جبهانی مکنّی به «ابومحمّد» معروف به معدّل از قاهرهی مصر و مشاهیر شاگردان شیخ است و روایاتش را هم در محضر مرحوم شیخ و هم در محضر ابن برّاج قرائت کرده.
- لؤلؤی(ره)
ایشان ابوالحسن لؤلؤی از اجلّه ی علمای زمانش و از مشاهیر شاگردان مرحوم شیخ است و ایشان همراه با سلیقی و ابن عین زربی در غسل و دفن استاد مشارکت داشته.
***