(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 67:ی
کشنبه 9/2/1403 هـ.ش مطابق با 19/ شوال/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
قول اوّل:
قول مرحوم شیخ طوسی و مرحوم شیخ مفید و تابعین این دو بزرگوارند که می فرمایند زیاده رد می شود بر کلاله ی أبّ تنها که بستگان پدری گفته می شود و در این میان روایت ابن مسلم را از امام پنجم(ع) دلیل آورده که در قبال ابن أخت أبّی و ابن أخت أمّی فرموده است: «قال لابن أخت للأم السدس و لابن أخت للأب الباقی» بما اینکه ابن أخت أبّی سهم مادرش را میبرد که أخت باشد و سهمش نصف است بالفرض و باقیمانده یا زائد به سبب حصول اسباب رد به ایشان برگشت می کند و همین حکم است در ابن أخت أبّی که سهم مادرش را می برد برای اینکه ولد به واسطه ی مادرش ارث می برد و همچنان نقصی که وارد می شود بر بستگان پدری است دون بستگان مادری و قاعده اینست که: «من کان علیه الغُرم فله الغُنم».
***
مرحوم شهید اوّل در ادامه مسئله چنین فرموده: «و ثبوته قویٌ»
قول شهید اوّل در مسئله
در مسئله سادسه مرحوم مصنّف در قبال هردو قول ثبوت قول اوّل را قوی دانسته و فتوا داده و دو دلیل بر آن اقامه نموده که به ترتیب ذکر می شود:
دلیل اوّل: روایت مذکوره است از ابن مسلم طائفی.
دلیل دوّم: قاعده است که خواندیم و این قاعده مراد شهید ثانی نیز می باشد که از آن به لفظ اعتبار تعبیر نموده که نفس عبارت شهید ثانی اینست: «للروایّة و الأعتبار».
***