fa-feqhدرس خارج فقه و اصول

(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)

درس 66:

شنبه 8/2/1403 هـ.ش مطابق با 18/ شوال/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

نظریه دوّم در مسئله

و امّا نظریه ی دوّم نظریه حسن بن ابی عقیل و فضل بن شاذان است که مخالف مشهور می باشد و این دو نفر قائلند به اینکه: زیاده تقسیم می شود بر اربعة اقسام در صورت اجتماع أخت با کلاله ی أمّ واحده و تقسیم می شود بر خمسة اقسام در صورت اجتماع أخت با کلاله ی أمّ متعدد و این تقسیم به نسبت است.

بنابراین برای أخت ثلاث اسداس است و برای واحد کلاله ی أمّ ربع واحد و این تقسیم و نسبت در صورت تقسیم ارباعی است و امّا در تقسیم اخماسی ثلاثة اخماس برای أخت است و خمسان برای کلاله ی أمّ متعدّد.

و همین حکم است در فرض اجتماع اختین با واحدی از کلاله ی أمّ، بنابراین أختین دو ثلث می برد که اربعة اسداس باشد و واحدی از کلاله ی أمّ سدس واحد می برد و باقیمانده که سدس واحد باشد حسب سهام تقسیم می شود به تقسیم اخماسی که حسب این تقسیم اربعة اخماس برای أختین است و خمس واحد برای کلاله ی أمّ واحده.

***

مرحوم شهید در مسئله سادسه چنین فرموده: «السادسة: الصورة بحالها لکن کانت الأخت أو الأخوات للأب وحده ففی الردّ علی قرابة الأب هنا قولان»

صور مسئله سادسه

صورت این مسئله عین صورت مسئله خامسه است به اینکه اجتماع کرده کلاله ی أمّ با أخت یا أختین لکن أخت یا أخوات أبی تنها است، بنابراین در ردّ باقیمانده بر بستگان پدری که خاص این مسئله است یا بر بستگان پدری و بستگان مادری که خاص این مسئله نیست و عمومیّت دارد دو قول است:

***