(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 20:
یکشنبه 3/10/1402 هـ.ش مطابق با 20/جمادی الثانی/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
مرحوم شهید اوّل در ادامه می فرماید: «فیردّ علی البنت و البنات و الاخت و الاخوات للابّ و الامّ او للابّ و علی الامّ و علی کلالة الامّ مع عدم وارث فی درجتهم»
ردّ فاضل ترکه
زمانی که ترکه ی میّت از صاحبان سهام و ذوی الفروض اضافه شود این مازاد بر بنت و بنات داده می شود که اصطلاحاً ردّ گفته می شود در مقابل فرض حسب فقه اهل البیت و ردّ نمی شود بر عصبه الّا در فقه اهل سنّت و این حکم زمانی است که صاحبان سهام یا ذوی الفروض از طبقه ی اولی باشد مثل بنت و بنات مطابق مثال مرحوم شهید امّا زمانی که صاحبان سهام یا ذوی الفروض از طبقه ی ثانیه باشد مثل اخت و اخوات مطابق مثال شهید همچنان مازاد ترکه بر اینها رد می شود و بر عصبه داده نمی شود.
و امّا با فقد اخوات ابوینی یا ابی فاضل ترکه به مادر رد می شود و بر کلاله ی امّ در صورتی که در طبقه اش وارثی نباشد مطابق فرمایش شهید اوّل که از طبقه به درجه تعبیر کرده و چنانچه مادر یا کلاله ی امّ در آن طبقه نباشد زیادی ترکه به غیر آنان مختص می شود که اخوه ی ابوینی یا اخوه ی ابّی باشد امّا به اخوه ی امّی چیزی داده نمی شود.
***