(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 19:
شنبه 2/10/1402 هـ.ش مطابق با 9/جمادی الثانی/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
ادلّه ی خاصّه بر بطلان تعصیب
و امّا فقهای شیعه استدلال کرده اند بر بطلان تعصیب به عموم آیه ی «اولوا الارحام بعضهم اولی من بعض[1]» که از این آیه ی شریفه استفاده می شود که اقرب مانع ابعد است و همچنان استدلال کرده اند به اخبار متواتره ی اهل البیت(ع) که میراث برای عصبه نمی باشد و این اخبار در کتاب وسائل، جلد هفدهم، باب هشتم از ابواب موجبات ارث صفحات 431 تا 434 و در جلد 26 چاپ جدید از صفحه ی 85 تا 89 آمده است و از آن جمله 3 حدیث را یادآور می شویم:
حدیث اوّل:
خبر حسن رزّاز است از امام صادق(ع) به این صورت: «امرت من یسئل اباعبدالله علیه السلام المال لمن هو؟ للاقرب او للعصبة؟ فقال: المال للاقرب و العصبة فی فیه التراب[2]»
حدیث دوّم:
حدیث ابی بکر عیّاش است بدین صورت: «ما تدری ما احدث نوح بن درّاج فی القضاء انّه ورّث الخال و طرح العصبة و ابطل الشفعة، فقال: ابوبکر بن عیّاش ما عسی ان اقول لرجل قضی بالکتاب و السّنة انّ النبی لمّا قتل حمزة بن عبدالمطلب بعث علی بن ابیطالب علیه السلام فأتاه علی علیه السلام بابنة حمزة فسوّغها رسول الله المیراث کلّه[3]».
حدیث سوّم:
از امام باقر(ع) است بدین صورت: «و اولو الارحام بعضهم اولی ببعض فی کتاب الله انّ بعضهم اولی بالمیراث من بعض لانّ اقربهم الیه رحماً اولی به، ثمّ قال: ابوجعفر علیه السلام ایّهم اولی بالمیّت و اقربهم الیه امّه؟ او اخوه؟ أ لیس الامّ اقرب الی المیّت من اخوته و اخواته؟[4]».
***
(2) الوسائل، ج17، باب 8 از ابواب موجبات ارث، ح1، ص431، وسائل الجدید، ج26، ص85.
(3) الوسائل، ج17، باب 8 از ابواب موجبات ارث، ح3، ص432، وسائل الجدید، ج26، ص86.
(4) الوسائل، ج17، باب 8 از ابواب موجبات ارث، ح11، ص434، وسائل الجدید، ج26، ص89.