(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 2:
سه شنبه 7/9/1402 هـ.ش مطابق با 14/جمادی الاولی/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
فرض چهارم: ثلثان است.
و آن در دو جای قرآن ذکر شده که به ترتیب می آوریم:
الف: در رابطه به بنات ثلثان است از باب فرض و باقیمانده به آنها داده می شود از باب ردّ در صورتی که با آنها شریکی در ارث نباشند، آنجا که می فرماید: «فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ». نساء/11
ب: در اخوات است که ثلثان فرضاً داده می شود و باقی ردّاً در صورتی که شریکی با آنها نباشند آنجا که می فرماید: «فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ». نساء/176
فرض پنجم: ثلث است.
این سهم در دو جای قرآن آمده است که به ترتیب می آوریم:
الف: در اُمّ میّت است ثلث ترکه در صورتی که فرزندی برای میّت نباشد، آنجا که می فرماید: «فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ».نساء/11
ب: در کلاله ی اُمّ نیز ثلث ترکه است زمانی که آنها از یک نفر بیشتر باشند و چنانچه یک نفر باشد سهم آن ثلث است که در محلّش به تفصیل بحث می کنیم و آیه در این مورد چنین است: «فَإِنْ كانُوا أَكْثَرَ مِنْ ذلِكَ فَهُمْ شُرَكاءُ فِي الثُّلُثِ». نساء/12
فرض ششم: سُدس است.
سُدس در سه جای قرآن آمده است که به ترتیب یادآور می شویم:
الف: برای پدر و مادر میّت یک ششم ترکه است زمانی که میّت فرزندی نداشته باشد آنجا که می فرماید: «وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ». نساء/11
ب: برای اِخوه است که حاجب اند ثلث سهم مادر را طوری که تنزّل می دهد به سُدس آنجا که می فرماید: «فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ». نساء/11
ج: برای هر یکی از کلاله ی اُم در صورتی که تنها باشد سُدس است، آنجا که می فرماید: «وَ لَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ». نساء/12
***