درس 13:
چهارشنبه 20/10/1402 هـ.ش مطابق با 27/جمادی الثانی/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
نظر عامّه در حدیث قدسی
دکتر عجاج در قبال حدیث قدسی چنین می گوید:
«کلّ حدیث یضیف فیه الرّسول قولاً الی الله»[1].
و صبحی صالحی در قبال حدیث قدسی بیانش این است:
«کان رسول الله یلقی احیاناً علی اصحابه مواعظ یحکیها عن ربّه لیست وحیاً منزلاً ان یسمّوها قرآناً و لا قولاً صریحاً یسنده الی نفسه اسناداً مباشراً فیسمّوها حدیثاً عادیاً و اّنما هی احادیث یحرص النبی علی تصدیرها بعبارة تدلّ علی نسبتها الی الله»[2].
و در موضع دیگر چنین می گوید:
«و حکایت النبی عن ربّه فی هذا الضرب من الاحادیث القدسیة اتخدت حجة العماء العاملین بانّ اللفظ فی الحدیث القدسی من الله»[3].
عدّه ی علماء عامّه که از آن جمله است ابن حجر عسقلانی اعتقادشان بر این است که احادیث قدسیه روایت می شود از نبی که عدد شان به 100 حدیث می رسید حسب آنچه دکتر عجاج نقل می کند[4].
و اما شیخ عبدالرئوف در کتابش به نام «اتحاف السنیه بالاحادیث القدسیة» می فرماید که: عدد احادیث قدسی به 272 حدیث می رسد.
و اما محمد صبّاغ می فرماید که: مجموع احادیث قدسی که از «صحاح ستّه» و «موطاء» مالک جمعآوری شده عددش به 400 حدیث میرسد که تحت نام «الاحادیث القدسیة» منتشر شده[5].
و اما حکم احادیث قدسی نزد فقهاء عامّه شبیه حکم فقهای خاصّه است به ترتیبی که می خوانیم:
- قرائت حدیث قدسی در نماز جایز نیست الّا القرآن.
- منکر احادیث قدسی کافر حساب نمیشود الّا منکر قرآن.
- احادیث قدسی وحی منزل نامیده نمیشوند الّا القرآن.
- نقل به معنی در قبال حدیث قدسی جایز است الّا القرآن.
- مسّ احادیث قدسی بدون طهارت جایز است الّا القرآن.
- احادیث قدسی معجزه خالده نیست الّا القرآن و ممکن است تبدیل و تحریف و تغییر احادیث قدسی سوی القرآن.
***
([2]) علوم الحدیث و مصطلحه، ص122.