fa-feqhدرس خارج فقه و اصول

(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)

درس 118:

دوشنبه 21/8/1403 هـ.ش مطابق با 9/ جمادی الاولی/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

متعه طلاق

تا اینجا بحث میراث ازواج به پایان رسید و بعدش بحث ولای اعتاق قرار دارد و لکن مرحوم مصنّف متعه طلاق را متعرض نشده بلکه اکثر فقهاء این بحث را متعرض نیستند در عین حالی که مطلّقه مشتبه و تزویج به خامسه را طرح کرده در صورتی که این مسئله بطور غالب محل ابتلا نمی­باشد الّا با ندرت نادره که یک درصد باشد و لکن متعه طلاق از اهم مسائل باب طلاق بوده حتی از ارث مطلقه مشتبهه اهمیّت دارد برای اینکه این مسئله در کتاب کریم طرح شده آنجا که می فرماید:

«لا جناح علیکم ان طلقتم النساء ما لم تمسّوهن او تفرضوا لهن فریضة و متعوهنّ علی الموسع قدره و علی المقتر قدره متاعاً بالمعروف حقّاً علی المحسنین[1]».

و در جای دیگر نیز می فرماید:

«و للمطلقات متاع بالمعروف حقّاً علی المتقین[2]».

متعه از جمله متعوهنّ در آیه شریفه گرفته شده و متاع بالمعروف نیز با متعه و متعوهن آیه اولی ریشه مشترک داشته از یک خانواده است علی ایّ حال اکنون می پرسیم که متعه طلاق چه خواهد بود؟

استاد ما آیت الله سبحانی متعه طلاق را چنین تعریف کرده:

«متعة الطلاق وهی ما تصل الی المرأة بعد الطلاق من قمیص و ازار و ملحفة و الیه یشیر قوله سبحانة: لا جناح علیکم ان طلقتم النساء ما لم تمسّوهن او تفرضوا لهن فریضة و متعوهنّ علی الموسع قدره و علی المقتر قدره متاعاً بالمعروف حقّاً علی المحسنین[3]».

و صاحب منهاج الصالحین متعه طلاق را به این عبارت آورده:

«و اذا طلّقها قبل الدخول فتستحق علیه ان یعطیها شیئاً بحسب حاله من الغناء و الفقر و الیسار و الاعصار من دینار او درهم او ثوب او غیر ذالک و یقال لذالک الشیئ المتعة».

***

[1]) بقره/236.

[2]) بقره/241.

[3]) الانصاف فی مسائل دام فیها الخلاف، ج1، ص425.