درس 143:
یک شنبه 4/3/1404 هـ.ش مطابق با 27/ ذی‌القعدة/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
رقم ششم اینست که:
علاوه مطالب گفته شده بازهم می توان گفت که مرحوم شیخ عده ای از اصحاب امام ششم را در باب مختص به علم تضعیف نموده و متن تضعیف شیخ این است:
«انّ ابراهیم بن ابی حیّة ضعیف و الحارث بن عمر بصری ابو عمر ضعیف الحدیث و عبدالرحمن بن الهلقام ضعیف و عمر بن جمیع البصری الازدی ضعیف و محمّد بن حجاج المدنی منکر الحدیث و محمّد بن عبدالملک الانصاری الکوفی ضعیف و محمد بن مقلاص الاسدی الکوفی ملعون غال[1]».
و غیز از این تضعیفات در بعضی عبارات دیگر در حق بعضی اصحاب دیده می شود بنابراین چگونه ممکن است که گفته شود که هر آنچه مرحوم شیخ در رجال آورده نفس ما ذکر شیخ مفید است؟
رقم هفتم اینست که:
مرحوم صاحب مستمسک نفس شریفش را در مسیر تحقیق و تتبّع به تعب انداخته در توجیه این تصریحات به وجود ضعفاء بین اصحاب امام ششم(ع) مطالبی گفته که اعتماد به آن مطالب ممکن نیست مثلاً فرموده که:
«انّ المراد من الضعف ما لا ینافی الوثاقة کالروایة عن الضعفاء او روایة الضعفاء عنه او الاعتماد علی المراسیل او الوجادة و المراد منها نقل الحدیث بمجرد وجوده فی کتاب من دون ان یکون له طریق الی نفس الکتاب او روایة ما ظاهره الغلوّ و الجبر و التشبیه[2]».
و علاوه این تضعیفات در حق بعضی اصحاب امام ششم(ع) گفته شده که فلان شخص ملعون است و غالی، بنابراین نتیجه می گیریم که توثیق عمومی برای اصحاب امام ششم(ع) که در رجال مرحوم شیخ آمده یا در کتب رجالی دیگر عصر ما قرار گرفته تثبیت وثاقت نمی کند.
***
[1]) رجال الشیخ، ص246، 178، 232، 249 و 285.
[2]) همان.