درس 71:
دو‌شنبه 14/8/1403 هـ.ش مطابق با 2/ جمادی الاولی/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
وجه چهارم: دعوای اجماع است از قبل اقدمین
اجماع طریق دیگر است برای اثبات وثاقت راوی و حسن حال او از سوی علمای پیشین ولو اینکه چنین اجماعی منقول باشد زیرا: اجماع منقول کشف می کند از توثیق بعضی قدماء لا محالة راوی معیّن یا روّات معیّنه را مانند اجماعی که از ابن طاووس ادعا کرده بر وثاقت ابراهیم بن هاشم والد علی بن ابراهیم قمی.
وجه پنجم: مدحی است کاشف از حسن ظاهر
اگر مدحی وارد شود از طریق بعضی رجالیین در قبال یک شخص معیّن یا اشخاص معیّنه چنین مدحی از حسن ظاهر راوی کشف می کند و نشان می دهد که ملکه عدالت در چنین راویی وجود دارد و پوشیده نماند که الفاظ مدح تنها به لفظ ثقه منحصر نیست بلکه الفاظ کثیره ی دیگر وجود دارد که مدح راوی را می رساند بنابراین ثبوت وثاقت اختصاص ندارد به یک لفظ و دو لفظ مانند ثقه بودن و عادل بودن تنها.
وجه ششم: سعی مستنبط است بر جمع قرائن
این وجه یا طریق؛ طریق دیگر است بسوی توثیقات خاصه و لکن این طریق که از جمع قرائن و شواهد نزد خود مستنبط وثاقت شخص معیّن ثابت می شود اوثق الطرق و اسدّ آنهاست به جهت اینکه کوشش مستنبط رجالی باشد یا فقیه ویا هردو منجر به اطمینان می شود در حق راوی معیّن و لکن این طریق روندگان کمتری دارند و اهل سعی و اجتهاد مخصوصا در عصر حاضر بسیار اندک است، این بود طرق ستّه در اثبات وثاقت راوی یا حسن ظاهر او در مسیر توثیقات خاصّه.
***