درس 231:
دو‌شنبه 12/3/1404 هـ.ش مطابق با 6/ ذی‌الحجه/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
و امّا کلام الله متعال بنحو عام اطلاق می شود بر جمیع موجودات بنابراین کل عالم کلام خدای متعال است و کلمه ی او و لکن بنحو غیر تام چنانکه در قصه ی عیسی مسیح علی نبیّنا و علیه السلام قرائت می کنیم بشارت و مژدگانی را و نفس آیه این است:
«انّ الله یبشّرک بکلمة منه اسمه المسیح عیسی بن مریم وجیهاً فی الدنیا و الآخرة و من المقرّبین[1]»
و امّا زمانیکه کلمات تامّه شود یا اتمّ مصداقش وجود نبی خاتم است و اوصیای بزرگوارشان چنانکه در ادعیه ی مأثوره مخصوصاً دعای سحرهای ماه رمضان مطالعه می کنیم.
و در غیر بشر نیز کلمه را می خوانیم و مشاهده می کنیم مانند: زمین و آسمان، شجر و حجر، بحر و بر، نخله و نمله و غیر اینها و نص گفته الله متعال این است:
«قل لو کان البحر مداداً لکلمات ربّی لنفد البحر قبل ان تنفذ کلمات ربّی ولو جئنا بمثله مدداً[2]».
و در سوره مبارکه لقمان آیه 27 همچنان به کلمات الله متعال تصریح می کند آنجا که می فرماید:
«ولو انّما فی الارض من شجرة اقلام و البحر یمدّه من بعده سبعة ابحر ما نفدت کلمة الله انّ الله عزیز حکیم».
و همچنان در کلام علوی همین مطلب تصریح شده که می فرماید:
«لمن اراد کونه کن فیکون لا بصوت یقرأ و لا بنداء یسمع و انّما کلامه سبحانه فعل منه انشاءً[3]».
و همچنان از حضرت امیر بیتی انشاء شده در این باره که نفس آن چنین است:
«و انت الکتاب المبین الذی باحرفه یظهر المضمر»
***
[1]) آل عمران/45.
[2]) کهف/109.
[3]) نهج البلاغة، خطبه181، چ عبده.