درس 127:
شنبه 3/9/1403 هـ.ش مطابق با 21/ جمادی الاولی/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
و امّا سخنی که باقی مانده سخن پیامبر اکرم(ص) است که فرموده: «صلّوا کما رأیتمونی اُصلّی» که این سخن ناظر است بر تعلیم کیفیّت صلاة مثل جایی که تعلیم اطفال مطرح باشد که به دستور کبار و سخن آنان احکام دین و همچنان چگونگی نمازش را یاد می گیرند و حتی در قبال کبار نیز تعلیم کیفیّت نماز مطرح است چنانکه در تعلیم کیفیّت صلاة از سوی امام ششم(ع) به احد اصحابش به طول و تفصیل مشاهده می شود و این سخن رسول خدا نظری به ثبوت حقایق شرعیه توسط جنابش را ندارد و با چنین کلامی وضع تعیینی ثابت نمی شود.
و همین سخن را مرحوم امام تأیید می کند آنجا که می فرماید: «و الحق انّ الراجح للکتاب و السنّة بانّ هذه الالفاظ من لدن اوّل البعثة استعملت فی تلک المعانی من غیر احتفافها بالقرینة[1]».
و مرحوم امام در قبال ثمره بحث حقیقت شرعیه چنین می گوید: «و بالجملة لیست لهذا البحث ثمرة واضحة و ما ذکر من الشهرة فرضیّة… و امّا الاستدلالات التی تشبث بها القول فی اثبات المرام فمخدوشة لا تفید شیئاً[2]».
طریقه آخوند در حقیقت شرعیه
معلوم است که محور بحث ما در خارج اصول کفایه ی مرحوم آخوند است، بنابراین چاره ای نیست جز اینکه نظر صاحب کفایه را طرح کنیم علی هذا عبارت کفایه که حاوی نظر ایشان است چنین می باشد: «اذا عرفت هذا فدعوی الوضع التعیینی فی الالفاظ المتداولة فی لسان الشارع هکذا قریبة جدّاً و مدّعی القطع به غیر مجازف و یدل علیه تبادر المعانی الشرعیة منها فی محاوراته[3]».
***
[1]) مناهج الوصول، ج1، ص136.
[2]) مناهج الوصول، ج1، ص136_138.
[3]) کفایة الاصول، ج1، ص32.