(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 190:
شنبه 23/1/1404 هـ.ش مطابق با 13/ شوال/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
و اگر اخوه ی امّی تبدیل شوند از خمسه به ثلاثه در اینجا ورثه زوجتان می باشند و سه اخوه ی امّی و هفت اخوه ی ابّی در این صورت فریضه همان 12 است که تغییر نمی کند و مخرج آن ربع و ثلث است که هرگاه ضرب هم شوند 12 می شود و در اینجا فرض انکسار نصیب هر فریق بر عددشان صحیح است و این مثال مثل مثال سابق می شود بدون اینکه در اصل فریضه فرق شود و لکن در نتیجه اختلاف مشاهده می شود و ممکن است در اینجا عدد 2 ضرب شود در 3 که عدد کلاله ی امّ است و پس از آن مجتمع در 7 ضرب شود که عدد کلاله ی ابّ است تا اینکه به 42 برسد و پس از آن در اصل فریضه ضرب شود که 12 بود که حاصل آن 504 می شود بصورت ذیل:
و کسی که سهم واحد می گیرد همان را ضرب 42 می کنیم و چون سهم زوجتین ثلاثه می باشد همان را در 42 ضرب می کنیم که حاصلش 126 شود و برای هرکدام نصف می دهیم که 63 باشد و امّا کلاله ی امّ اربعه می گیرد که آن را ضرب در 42 می کنیم تا حاصلش 168 شود و چون عددشان ثلاثه است هر کدام 56 می گیرد و کلاله ی ابّ خمسه می باشد که ضرب می شود در 42 تا حاصلش 210 شود و چون عددشان 7 است هرکدام شان 30 می گیرد.
در مثال تباین که تا هنوز خواندیم التفات نمی شود به توافق 12 که همین عدد فریضه بود و 42 که حاصل ضرب بود بین شان التفات به توافق وجود ندارد حیث اینکه عددی که به هردو برگردد عدد 6 است و همان مخرج می باشد.
***