fa-feqhدرس خارج فقه و اصول

(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)

درس 128:

سه‌‌ شنبه 6/9/1403 هـ.ش مطابق با 24/ جمادی الاولی/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

مبنای اجرت المثل

بر فرض استحقاق درحالی­که می شود مسلم فرض نمود ناچاریم که مبنای فقهی اجرت المثل را جستجو کنیم بنابراین مبنای اجرت المثل سه امر زیر خواهد بود:

امر اوّل:

حرمت عمل مسلم است.

امر دوّم:

روایتی است در کافی.

امر سوّم:

بنای عقلا و تسالم فقهاست بر ضمان.

و امّا حرمت عمل مسلم در کلام فقهاء آمده است مانند صاحب جواهر آنجا که فرموده:

«اذا دفع سلعة مثلاً الی غیره لیعمل له فیها فان کان ممن عادته ان یستأجر لذالک العمل کالغسّال و القصّار فله اجرة مثل عمله لاصالة احترام عمل مسلم الذی لم یظهر من فاعله التبرّع[1]».

و مانند مرحوم محقق خویی آنجا که فرموده:

«اذا امر باتیان عمل فعمل المأمور ذالک فان کان بقصد التبرّع لا یستحق علیه اجرتاً و ان کان من قصد العامل اعطاء الاجرة و ان قصد الاجرة و کان ذالک العمل مما له اجرة استحق و ان کان من قصد العامل اتیانه تبرّعاً سواء کان العامل ممن شأنه اخذ الاجرة و معدّاً لنفسه ذالک او لا بل و کذالک ان لم یقصد التبرّع فلا اخذ الاجرة فانّ عمل المسلم محترم[2]».

***

[1]) جواهر الکلام، ج27، ص335.

[2]) موسوعة امام الخویی، ج30، ص392.