درس 135:
دو‌شنبه 15/2/1404 هـ.ش مطابق با 7/ ذی‌القعدة/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
اصحاب صادق(ع) در رجال شیخ
گفته شده که جمیع کسانی که مرحوم شیخ آنان را در رجالش ذکر کرده از اصحاب امام صادق(ع) ثقات می باشند و استدلال نموده به آنچه مرحوم شیخ مفید در کتاب ارشادش استدلال کرده و این است نفس استدلالش:
«نقل الناس عن الصادق(ع) من العلوم ما سارت به الرکبان و انتشر ذکره فی البلدان و لم ینقل عن احد من اهل بیته العلماء ما نقل عنه و لا لقی احد منهم من اهل الآثار و نقلة الاخبار و لا نقلوا عنهم کما نقلوا عن ابی عبدالله(ع) فانّ اصحاب الحدیث قد جمعوا اسماء الروّات عنه من الثقات علی اختلافهم فی الآراء و المقالات فکان اربعة آلاف رجل[1]».
ابن شهر آشوب در کتاب مناقبش چنین می نویسد:
«نُقل عن الصادق(ع) من العلوم ما لم ینقل عن احد و قد جمع اصحاب الحدیث اسماء الروّات من الثقات علی اختلافهم فی الآراء و المقالات فکانوا اربعة آلاف رجل[2]».
و مثل این بیان را شیخ محمّد بن علی فتّال دارد در کتاب روضة الواعظین که متن بیانش چنین است:
«قد جمع اصحاب الحدیث اسماء الروّات عن الصادق(ع) من الثقات علی اختلافهم فی الآراء و المقالات و کانوا اربعة آلاف[3]».
این سه نفر از اعلام و فحول که ذکر شد روّات امام صادق(ع) را به ثقات وصف کرده اند هرچند که مرحوم شیخ و نجاشی در کلام شان وصف به ثقات را ندارند.
و اهل رجال یادآور شده که احمد بن محمد بن سعید الحافظ مکنّی به ابی العبّاس معروف به ابن عقده اصحاب امام ششم(ع) را در کتاب رجالش درج نموده و مرحوم نجاشی در ترجمه اش که بیان زندگانی ابن عقده است چنین نوشته:
«له کتاب الرجال وهو کتاب من روی عن جعفر بن محمّد(ع)[4]».
***
[1]) الارشاد للمفید، ص289، طبع الطهران.[1]
[2]) المناقب، ج4، ص247.[2]
[3]) روضة الواعظین، ص177.[3]
[4]) فهرس النجاشی، رقم 233، ص94.[4]