fa-rejalدرس خارج فقه و اصول

درس 101:

شنبه 29/10/1403 هـ.ش مطابق با 18/ رجب/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

ب: صفوان بن یحیی

یکی از مشایخ ثلاثه صفوان بن یحیی بیّاع سابری متوفّی سال 210 هـ.ق می باشد. کسی که در حق ایشان و دو برادرش گفته اند که لا یروون و لا یرسلون الّا عن ثقه که نتیجه ی آن تسویه است یعنی که مراسیل اینان حکم مسانید دارد و مرحوم شیخ در رجالش صفوان را اینگونه معرفی می کند:

«اوثق اهل زمانه عند اهل الحدیث و اعبدهم و کان یصلّی کل یوم و لیلة خمسین و مأة رکعة و یصوم فی السنة ثلاثة اشهر و یخرج زکات ماله فی کل سنة ثلاث مرّات[1]».

و مرحوم نجاشی در حق ایشان چنین فرموده:

«صفوان بن یحیی البجلی بیّاع السابری کوفی ثقة، ثقة عین، روی ابوه عن ابی عبدالله(ع) و روی هو عن الرضا(ع) و کانت له عنده منزلة شریفة ذکره الکشّی فی رجال ابی الحسن موسی(ع) و قد توکّل للرضا و ابی جعفر علیهما سلام و سلم مذهبه من الوقف و کانت له منزله من الزهد و العبادة و کانت جماعة الواقفة بذلوا له اموال کثیرة الی ان قال: و کان من الورع و العبادة علی ما لم یکن علیه احد من طبقته و صنّف ثلاثین کتاباً کما ذکر اصحابنا[2]».

صاحب معجم رجال الحدیث مشایخ صفوان را در کتب اربعه 140 شیخ می داند و صاحب مشایخ الثقات؛ مشایخ صفوان را در کتب اربعه و غیر این کتب 113 شیخ می داند و از این جماعت 109 شیخ را ثقه می داند و بقیه را مهمل و مجهول و شمار اندکی را ضعیف می داند.

پوشیده نماند که وجود مهمل و مجهول و ضعیف بین مشایخ صفوان هرچند که بر چیزکی اشعار می نماید و لکن دلالت دارند به جلالت این مرد و عظمت شان و همچنان نشانگر احاطه ی ایشان به احادیث ائمه طاهره علیهم صلوات الله اجمعین است.

***

[1]) رجال الشیخ، رقم 524.

[2]) رجال النجاشی، ص433.