دوره دوّم خارج اصول فقیه اصولی، حضرت آیت الله العظمی حاج واعظ زاده بهسودی(دام ظله)

درس 70:

شنبه 15/2/1403 هـ.ش مطابق با 25/ شوال/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت^(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

جواب از اشکال حلّی دوّم

از اشکال حلّی دوّم مرحوم خویی بر مرحوم اصفهانی جواب داده شده به اینکه: فرقی بین وجودات و ارتباطات و نسب و اضافات وجود ندارد، زیرا: قضیه حملیه صحیح است که بدین نحو منعقد شود و آن اینکه: الوجود الامکان للانسان ممکن و الوجود ضروری لله تعالی و لشریکه ممتنع که در عین حال ارتباط موجود است و صحیح در عالم قضیه و استعمال نیز در همه اینها یکسان است چنانکه در اثبات توحید مشاهده می کنیم به ادلّه ی کثیره درحالی­که وحدانیّت چیزی نیست که شیئ باشد و ذات واجب شیئ آخر بلکه وحدت و ذات واجب شیئ واحد است درعین حالی که اگر این جمله را بکار بریم کاملاً صحیح است که گفته شود: «الوحدة لله» یا «الله واحد».

این بود خلاصه کلام که اشکالات بالتمام چه نقضی و چه حلّی بر محقق اصفهانی وارد نیست و قول اصفهانی متین است و صحیح و لکن در بعضی حروف که قبلاً نیز اشاره کردیم مثل: من و الی و فی و عن و امّا در قبال بعض دیگر صحیح نیست که عبارت از حروف ایجادیّه باشد که انشاءالله بیانش در آینده می­آید پس در نتیجه درست است که بگوییم ارتباطات و نسب و اضافات وجودات حقیقیه است بنحو رابع، هذا.

***