(شروع کتاب نکاح از متن لمعه شهید اوّل)
درس 28:
سه شنبه 20/3/1404 هـ.ش مطابق با 14/ ذی‌الحجه/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
مرحوم شهید در ادامه چنین می فرماید:
«و یجوز النظر الی وجه المرأة یرید نکاحها و یختص الجواز بالوجه و الکفّین و ینظرها قائمة و ماشیة و روی جواز النظر الی شعرها و محاسنها».
جواز نظر به مرأة
نظر کردن به چهره ی زن اجنبیه که اراده ی نکاحش را داری جایز است هرچند که اجازه نگاه را به وجه و کفّین ندهد بلکه مستحب است نظر کردن برای همچو شخصی که قصد ازدواج دارد تا اینکه غرر مرتفع شود بنابراین چنین شخصی مستام گفته می شود بر وزن مختار که مراد از او مرید التزویج است که حکم مشتری را دارد مطابق آنچه در روایت آمده آن هم مشتریی که به اعلا ثمن می خواهد وارد میدان شود و روایت از طریق ابن مسلم طائفی است از امام پنجم(ع) که متنش چنین است:
«قال: سألت ابا جعفر(ع) عن الرجل یرید ان یتزوّج المرأة أ ینظر الیها؟ قال: نعم، انّما یشتریها باعلی الثمن[1]».
و مثل این خبر است خبر حفص بن بختری از امام ششم(ع) و همچنان خبر سوّم از حسن بن سری میباشد به زیادی یک کلمه که عاصم باشد در خبر دوّم و خلف باشد در خبر سوّم.
و همچنان جواز نظر به موی زن و محاسنش روایت شده از طریق عبدالله بن فضل از پدرش بنحو مرسل از امام صادق(ع):
«قال: قلت أینظر الرجل الی المرأة یرید تزویجها فینظر الی شعرها و محاسنها؟ قال: لا بأس بذالک اذا لم یکن متلذّذاً[2]».
محاسن در روایت عبارت است از مواضع زینت در زن مانند گردن و بالای سینه، ساق و گوشها و محل محاسن در مرد محل انبات لحیه علی ایّ حال جواز نظر به شعر و محاسن بخاطر رفع غرر است نه تلذّذ و امّا مرحوم شهید روایت فوق را رد نموده دلیلش را ارسال گفته و لکن بنظر ما حدیث مقبول است زیرا: روایاتی دیگر در همین باب محتوای حدیث را شهادت داده تأیید میکند و مرحوم کلینی نیز درکافی نقل نموده و در من لایحضر مرحوم صدوق نیز ذکر کرده و فتوی را بر آن مستند ساخته علاوه آنچه در وسائل آمده.
***
[1]) الوسائل، ج14، باب36 از ابواب مقدمات نکاح و آدابه، ح1، ص59. وسائل جدید، ج20، ص88.
[2]) الوسائل، ج14، باب36 از ابواب مقدمات نکاح و آدابه، ح5، ص60. وسائل جدید، ج20، ص88.