fa-feqhدرس خارج فقه و اصول

(شروع کتاب نکاح از متن لمعه شهید اوّل)

درس 24:

چهار‌شنبه 14/3/1404 هـ.ش مطابق با 8/ ذی‌الحجه/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

  1. کراهت جماع رو به قبله و پشت به قبله

بازهم جماع کراهت دارد در صورتی که رو به قبله باشد یا پشت به قبله زیرا: کراهت در خبر محمّد بن عیص از امام صادق(ع) وارد شده که متنش چنین است:

«محمّد بن حسن باسناده، عن محمّد بن عیص، انّه سأل ابا عبدالله(ع) فقال: أجامع و انا عریان؟ فقال: لا و لا تستقبل القبلة و لا تستدبرها[1]».

و همچنان نهی از رسول خدا(ص) در حدیث مناهی و همچنان خبر امام ششم(ع) از طریق غیاث بن ابراهیم وارد شده و همچنان حدیث علوی از طریق ابو البختری وارد شده و قرب الاسناد آن را یاد نموده و همچنان احادیث دیگری در این باب وجود دارد که همه اش یک مطلب را بیان می دارد.

پوشیده نماند که جماع علاوه کراهتش در حال استقبال و استدبار قبله در ظهر طریق نیز وارد شده و همچنان در کشتی مکروه دانسته شده مانند حدیث مناهی و حدیث مرحوم صدوق بنحو مرسل که ارسالش ضرر نمی زند بخاطر وجود مشیخه در آخر فقیه که این بحث در رجال حلّاجی شد و امّا دلیل ذکر ظهر طریق و سفینه در اینجا این است که مرحوم مصنّف در متن لمعه این دو کراهت را متعرّض نشده.

  1. کراهت کلام عند الالتقاء

سخن گفتن برای زوج و زوجه هنگام جماع مکروه است مخصوصاً عند الالتقاء مگر اینکه ذکرالله بر زبان داشته باشد به جهت ورود روایتی از امام صادق(ع) که متنش چنین است:

«اتّقوا الکلام عند ملتقی الختّانین فانّه یوجب الخرس[2]».  

و همچنان رسول خاتم در حدیث مناهی از طریق حسین بن زید همین موضوع را بیان فرموده و همچنان حضرت امیر در حدیث اربع مأة و همچنان در حدیث ابی سعید خدری در همین باب همین مطالب را یادآور شده و ان شئت فراجع.

و امّا کلام رجل تأکید بیشتر شده که صورت نگیرد بخاطر وصیّت رسول خدا به علی مرتضی که می فرماید:

«یا علی! لا تتکلّم عند الجماع کثیراً فانّه ان قضی بینکما ولد لا یؤمنّ ان یکون اخرس[3]».

***

[1]) الوسائل، ج14، باب 59 از ابواب مقدمات نکاح و آدابه، ح1، ص98. وسائل جدید، ج20، ص122.

[2]) الوسائل، ج14، باب 60 از ابواب مقدمات نکاح و آدابه، ح1، ص87. وسائل جدید، ج20، ص123.

[3]) الوسائل، ج14، باب 60 از ابواب مقدمات نکاح و آدابه، ح3، ص87. وسائل جدید، ج20، ص123.