fa-feqhدرس خارج فقه و اصول

(شروع کتاب نکاح از متن لمعه شهید اوّل)

درس 20:

شنبه 10/3/1404 هـ.ش مطابق با 4/ ذی‌الحجه/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

مرحوم شهید در ادامه چنین فرموده:

«و یکره الجماع عند الزوال و بعد الغروب حتی یذهب الشفق و عاریاً و عقیب الاحتلام قبل الغسل او الوضوء و الجماع عند الناظر الیه و النظر الی الفرج حال الجماع و الجماع مستقبل القبلة و مستدبرها و الکلام عند التقاء الختانین الّا بذکر الله تعالی و لیلة الخسوف و یوم الکسوف و عند هیوب الریح الصفرا او السوداء او الزلزلة و اوّل لیل من کل شهر الّا شهر رمضان و نصفه و فی السفر مع عدم الماء».

مکروهات جماع و خلوت

  1. کراهت جماع هنگام زوال

جماع و خلوت هنگام زوال آفتاب کراهت دارد به دلیل روایتی که در من لا یحضر آمده(ج3، ص552) و در علل الشرائع نقل شده(ج2، باب289، ح5) و در امالی ذکر شده(مجلس 84) و در الاختصاص آمده(ص133) که رسول خدا(ص) ضمن وصایایش به علی بن ابی طالب(ع) چنین فرموده:

«یا علی! لا تجامع امرأتک بعد الظهر فانّه ان قضی بینکما ولد فی ذالک الوقت یکون احول و الشیطان یفرح بالحِول فی الانسان».

و امّا تعبیر در حدیث بعد از ظهر است و لکن تفسیر فقها بعد از زوال است و در متن نیز خواندیم که تعبیر زوال داشت و جهتش اینست که ظهر بعد از زوال محقق می شود نه اینکه ساعاتی سپری شود تا نزدیک عصر گردد و لکن در روایت دیگر کلمه زوال ذکر شده که در روز خمیس وارد شده و روز خمیس در عبارت مصنف نیز استثناء گردیده و شاید زوال به کمک همین قرینه بوده و نص حدیث اینست:

«یا علی! ان جامعتها یوم الخمیس عند زوال الشمس عن کبد السماء فان قضی بینکما ولد فانّ الشیطان لا یقربه حتی یشیب و یکون فهماً و یرزقه الله السلامة فی الدین و الدنیا».

***