(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 204:
چهارشنبه 10/2/1404 هـ.ش مطابق با 2/ ذی‌القعده/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
رقم ششم اینست که:
اگر مناسخات اکثر از دو فریضه باشد مثل جایی که بعضی ورثه ی میّت ثانی نیز بمیرد قبل از تقسیم ترکه مورد بحث این شماره است و مثالش این است که: اگر شخصی بمیرد و دو پسر و یک دختر برجای بگذارد و سپس احد ابنین بمیرد و دو پسر برجای بگذارد و پس از آن احد ابنین نیز بمیرد و از وی ابن واحد برجای بماند در چنین جایی فریضه ی اولی خمسه است که دوتا مال احد ابنین است و دوتا برای دیگری و یک سهم مال بنت.
و پس از آن که احد ابنین فوت شده و دو پسر برجای گذاشته نصیب متوفّی بر این دو پسر داده می شود و چون نصیب شان اثنان می باشد و نصیب پدرشان نیز اثنان است در اینجا فریضه کاملاً وفا می کند به صاحبان سهام.
و پس از آن بازهم احد ابنین بمیرد و از وی یک پسر بماند سهم او منتقل می شود به پسرش بدون اینکه عملیه جدیدی انجام بدهیم فلذا فریضه ی اولی همان گونه که وفا می کرد به سهام فریضه ی ثانیه نیز وفا می کند و ثالثه همچنین.
چنانچه نصیب ثالث را تقسیم کردیم بر ورثه اش به عدد صحیح فهو المراد و چنانچه کسر و انکسار مطرح باشد نسبت را ملاحظه می کنیم بین فریضه و سهام و چنانچه تباین باشد یکی را ضرب دیگری می کنیم و چنانچه وفقی وجود داشته باشد وفق را ضرب می کنیم و همین گونه عملیات را در کثرت تناسب با همین قواعد انجام می دهیم و فرقی بین فرائض و سهام در نحوه ی عملیات وجود ندارد زیرا: هرکدام قانونی دارد که خواندیم.
بحث خارج کتاب میراث بحمدلله تعالی و منّه و احسانه روز چهارشنبه دوّم ذی قعدة الحرام از سال 1446 هـ.ق در مدرسه مبارکه دارالمعارف اهلبیت(ع) مطابق 10 ثور 1404 هـ.ش به اتمام رسید. الحمد لله اوّلاً و آخراً و ظاهراً و باطناً ربّنا تقبّل منّا انّک انت السمیع العلیم.
***