(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 196:
یک شنبه 31/1/1404 هـ.ش مطابق با 21/ شوال/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
مرحوم شهید در مسئله جدید چنین فرموده: «الثالثة عشرة: ان تزید علی السهام فیردّ الزائد علی ذوی السهام عدی الزوج و الزوجة و الام مع الاخوة او یجتمع ذو سببین مع ذی سبب واحد کما مرّ».
زیادی فریضه بر سهام
مسئله هفت مورد دارد که بترتیب یادآور می شویم:
مورد اوّل: انحصار ورثه است بر بنت واحده حیث اینکه زیاده که نصف اخر باشد بر بنت رد می شود کما اینکه نصف اوّلی را فرضاً نصیب گردید.
مورد دوّم: مورد بقای چند دختر است برای متوفّی حیث اینکه ثلث زیادی بر بنات رد می شود کما اینکه ثلثان فرضشان بود.
مورد سوّم: مورد انحصار ورثه است بر اخت واحده حیث اینکه زیاده به اخت رد می گردد که نصف اخر باشد کما اینکه نصف اوّلی فرض او بود.
مورد چهارم: مورد بقاء اخوات است حیث اینکه زیاده که ثلث باشد به اخوات رد می شود کما اینکه دو ثلث فرض آنها بود.
مورد پنجم: مورد بقاء ابوین است با بنت واحده حیث اینکه سدس رد می شود به ابوین کما اینکه خمسة اسداس مال آنها بود فرضاً.
مورد ششم: مورد بقاء احد ابوین است با بنت واحده که در اینجا سدسین رد می شود به احدهما و بقیه که اربعة اسداس باشد فرض آنها بود.
مورد هفتم: مورد بقاء چند دختر است با حد ابوین حیث اینکه زیاده که سدس باشد به احد ابوین بر می گردد و بقیه مال بنات است فرضاً.
***