(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 192:
دو‌شنبه 25/1/1404 هـ.ش مطابق با 15/ شوال/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
مثال تماثل
و امّا مثال تماثل در اجتماع سه اخوه ی ابّی و سه اخوه ی امّی می باشد که در اینجا اصل فریضه سه است به جهت اینکه کلاله ی امّ ثلث می برد و دو ثلث باقی را کلاله ی ابّ می گیرد و در نتیجه ترکه اثلاثاً تقسیم می شود طوری که یک ثلث ترکه مال کلاله ی امّ است و دو ثلث آن مال کلاله ی ابّ و امّا نسبت بین نصیب و عدد مباین است زیرا کلاله ی امّ ثلاثه می گیرد و نصیب شان یک است و همچنان کلاله ی ابّ سه می گیرد و نصیب شان دو است که بین عدد فریق و عدد نصیب تباین است و در این هنگام اعتبار عدد نصیب ساقط می شود و اعتبار عدد فریق تنها باقی می ماند.
و همچنان بین عدد فریق کلاله ی امّ و عدد فریق کلاله ی ابّ که هردو سه بوده تماثل است که در اینجا به یکی اکتفاء می کنیم و آن را در اصل فریضه که 3 باشد ضرب می نماییم که حاصل آن تسعه می شود که از مضروب 3 در 3 است به این صورت:
بنابر این کسی که یک سهم می گیرد همان را مضروب 3 قرار می دهیم که در نتیجه ی آن کلاله ی امّ یک است و یک را در 3 ضرب می کنیم که حاصلش نیز 3 می باشد، به این صورت:
و برای کلاله ی ابّ دو سهم است که همان را در 3 ضرب می کنیم که نتیجه و حاصل آن 6 می شود، به این صورت:
علی هذا هرکدام از کلاله ی امّ یک سهم می گیرد و هرکدام از کلاله ی ابّ دو سهم.
***