fa-feqhدرس خارج فقه و اصول

(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)

درس 185:

شنبه 16/1/1404 هـ.ش مطابق با 6/ شوال/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

مرحوم شهید در مسئله یازدهم می فرماید:

«الحادیة عشرة: الفریضة اذا کانت بقدر السهام و انقسمت بغیر کسر فلا بحث کزوج و اخت لابوین او لأب فالمسئلة من سهمین…».

تساوی فریضه با سهام

این مسئله دو صورت دارد که به ترتیب یادآور می شویم:

صورت اولی: صورت تقسیم سهام است بر فریضه بدون کسر و انکسار در عین تساوی.

صورت ثانیه: صورت تقسیم سهام است بر فریضه با کسر و انکسار در عین تساوی.

بنابراین در صورت اولی بحث وجود ندارد زیرا: کسر و انکساری وجود ندارد مانند: متوفّایی که از وی زوج و اخت ابوینی یا ابّی فقط میراث مانده باشد، مسئله در این صورت سهمین می باشد در قالب نصفین و مخرج آن عدد 2 می باشد که تقسیم می شود بر زوج و اخت بدون کسر و انکسار.

و در صورت ثانیه اقسام اربعه قابل تصوّر است که در ذیل می خوانیم:

قسم اوّل: ورود کسر است بر یک طائفه که بین سهام شان وفق به معنای اعم وجود دارد.

قسم دوّم: ورود کسر است بر یک طائفه که بین سهام شان وفق به معنای اعم وجود ندارد.

قسم سوّم: ورود کسر است بر چند طائفه که بین سهام شان وفق بالمعنی الاعم وجود دارد.

قسم چهارم: ورود کسر است بر چند طائفه که بین سهام شان وفق بالمعنی الاعم وجود ندارد.

***