(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)
درس 84:
سه شنبه 8/3/1403 هـ.ش مطابق با 19/ ذی القعده/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
مرحوم شهید در مسئله دوازدهم چنین فرموده:
«الثانیة عشرة: اولاد الاخوة یقومون مقام آبائهم عند عدمهم و یأخذ کل نصیب من یتقرّب به فان کانوا اولاد کلالة الامّ فبالسویّة و ان کانوا اولاد کلالة الأبوین او الابّ فبالتفاوت»
صور مسئله دوازدهم
مسئله دوازدهم سه صورت دارد که به ترتیب یادآور می شویم:
صورت اولی:
صورت واحد از اولاد است بنابراین اولاد خواهر در صورت انفراد ابوینی باشند یا ابّی نصف ترکه را می گیرند از باب تسمیه و باقیمانده را می گیرند از باب ردّ هرچند که اولاد ذکور باشد و امّا اولاد أخ در صورت انفراد چنانچه ابّی باشد تمام ترکه را می گیرد هرچند که دختر باشد و لکن این سهم به سبب قرابت است نه به سبب تسمیه.
صورت ثانیه:
صورت تعدّد اولاد است در صورتی که امّی باشند که در این صورت سهم شان ثلث است بخاطر تقرّب شان به امّ فقط و باقیمانده برای ابوینی هاست اگر باشند و اگر نباشند برای ابوی های فقط است و اگر آن هم نباشد باقیمانده ردّ می شود بر ولد اخّ امّی.
صورت ثالثه:
صورت اجتماع اولاد اخوه است با اجداد که اینها مانند خود اخوه اند با اجداد، هم در احکام و هم در چگونگی توزیع.
و امّا صورت اقتسام ترکه بین اولاد با تعدّد آنها و اختلافشان ذکوراً و اناثاً مانند اقتسام آبائشان می باشند که اگر این اولاد، اولاد کلاله امّ اند تقسیم بالسویّه است و اگر این اولاد، اولاد کلاله ابوین اند یا اولاد کلاله ابّ تقسیم بالتفاوت است.
تا اینجا مسائل دوازده گانه در میراث اجداد و اخوه و اقوال فقهاء در آن به پایان رسید الحمدلله اوّلاً و آخراً و ظاهراً و باطناً.
***