fa-feqhدرس خارج فقه و اصول

(ادامه ی کتاب میراث، فصل دوّم، سهام مقدّره از متن لمعه شهید اوّل)

درس 11:

دو­شنبه 20/9/1402 هـ.ش مطابق با 27/جمادی الاولی/1445 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

صورت هفتم: اجتماع «ثلث» است با «ثلث» که حکمش امتناع است، زیرا: این اجتماع در کتاب فرض مقدّر ندارد و لکن تصویرش از غیر تقدیر شرعی در ذهن امکان دارد مثل جایی که اختین در نظر باشد که هر کدام ثلث مقدّر دارد لکن این ثلث مقدّر شرعی نمی باشد و مقدّر شرعی ثلثان است نه ثلث و از آنجا که دو نفر است برای هرکدام فرض ثلث در ذهن امکان پذیر است و چنانچه چهار نفر باشند هرکدام سدس را مطابق فرض ذهنی مستحق است امّا فرض شرعی ندارد و همین حکم است در بنتین.

صورت هشتم: اجتماع «ثلث» است با «سدس» که حکمش امتناع است به جهت اینکه ثلث نصیب امّ است با نبود حاجب و سدس نصیب اوست با حاجب و حاجب می تواند ولد باشد فلذا وجود و عدم او هم زمان متصوّر نیست، علی هذا سدس و ثلث جمع نمی شوند.

تا اینجا صور هشت گانه ی ممتنعه به تفصیل بحث شد و امّا به شکل اختصار ارقام ذیل اند:

  • اجتماع نصف است با ثلثان.
  • اجتماع ربع است با ربع.
  • اجتماع ربع است با ثمن.
  • اجتماع ثمن است با ثمن.
  • اجتماع ثمن است با ثلث.
  • اجتماع ثلثان است با ثلثان.
  • اجتماع ثلث است با ثلث.
  • اجتماع ثلث است با سدس.

***