درس 63:
سه شنبه 2/11/1403 هـ.ش مطابق با 21/ رجب/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
رجعت در آیات، روایات و زیارات
آیه یازدهم سوره مبارکه غافر بر رجعت دلالت دارد آنجا که فرموده:
«قالوا ربّنا امتّنا اثنتین و احییتنا اثنتین»
و همچنان آیه 83 سوره مبارکه نمل می فرماید:
«و یوم نحشر من کلّ امّة فوجاً ممن یکذّب بآیاتنا فهم یوزعون»
و این احیاها که در هردو آیه آمده غیر از احیاء قیامت و روز حشر است که در آن روز، حشر جمعی بوده و احیاء همگانی است و در اینجا فوج مطرح شده است نه جمع.
و امّا اخباری که دلالت دارند بر رجعت به تواتر معنوی رسیده اند که اتفاق رجعت را نشان می دهد و همچنان صحّت اعتقاد به آن را مانند: خبر مختصر البصائر از امام صادق(ع) که مضمون خبر چنین است: رجعت عمومی نیست و لکن جماعت خاصی از مؤمنین یا مشرکین رجعت می کنند[1].
در خبر دیگر آمده است که مضمونش چنین است: ازما نیست کسی که قائل به رجعت ما نباشد[2].
و در خبر ابوخالد کابلی از امام سجاد(ع) رجعت وارد شده که مضمونش این است: پیامبر و وصی و ائمه(ع) بسوی شما رجعت می کنند[3].
و بکیر بن اعین از امام باقر(ع) همین گونه روایت می کند که مضمونش چنین است: نبی و وصی بسوی شما رجعت می کنند[4].
و زید شحّام همچنان از امام صادق(ع) روایت می کند که مضمونش چنین است: اولین کسی که به دنیا رجعت میکند حسین بن علی است و حکومتش ادامه می یابد تا اینکه ابروهای مبارکش بالای هردو چشمش از کثرت سن فرو می افتد[5].
و نظایر این اخبار که ذکر آن طولانی می شود و به همین مضمون زیارات نیز رجعت را نشان می دهد مثل: زیارت جامعه کبیره که آنجا آمده است: «مصدق برجعتنا» و در جای دیگر چنین آمده: «یحشر فی زمرتکم و یکرّ فی رجعتکم» و همچنان در زیارت حسین بن علی(ع) آمده است که شهادت می دهیم که به شما مؤمن هستیم و رجعت شما را یقین داریم[6].
رجعت از تناسخ باطل نبوده اعتقاد به آن موجب طعن بر امامیه نیست درحالیکه رجعت مدلول آیات و روایات است که در زیارات نیز به آن تصریح شده که همه را دانستیم.
***
[1]) بدایة المعارف، ج2، ص345 به نقل از الایقاظ من الهجعة، ص300-250.
[2]) بدایة المعارف، ج2، ص346 به نقل از الایقاظ من الهجعة، ص300-250.
[3]) بدایة المعارف، ج2، ص350-345 به نقل از الایقاظ من الهجعة، ص300-250.
[4]) همان.
[5]) همان.
[6]) همان.