درس 123:
یک شنبه 27/8/1403 هـ.ش مطابق با 15/ جمادی الاولی/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).
تذکّر: دروس معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قولها.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.
دو مقام در بحث حقیقت شرعیه
در این بحث دو مقام وجود دارد که به ترتیب ذکر می کنیم:
مقام اوّل:
اینست که این الفاظ یا به عبارت بهتر این عبارات خاصّه در اسلام بوده و در زمان پیامبر اکرم وضع تعیّنی پیدا کرده یا بعد از زمان حضرتش دچار وضع تعیّنی شده بر فرض ثبوت حقایق شرعیه یا حقایق متشرّعه یا اینکه چنین نبوده.
مقام ثانی:
اینست که واضع شخص رسول خدا(ص) بوده طوری که انتقال به دست مبارکشان اتفاق افتاده یا چنین چیزی نبوده
وقتی که دو مقام در بحث وجود دارد در مقام اوّل عرض می کنیم که این الفاظ در عهود سابقه و ازمنه ماضیه و ادیان ابراهیمی وجود داشته و عبادت بوده نه اینکه الفاظ لغوی صرف باشد و در این رابطه آیات زیر شهادت می دهند:
آیه 183 سوره مبارکه بقره این است:
«کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلّکم تتقون».
و آیه ی 27 سوره مبارکه حج این است:
«و اذّن فی الناس یأتون من کل ضامر یؤتون »
و آیه ی 30 تا 31 سوره مبارکه مریم این است:
«قال انّی عبدالله آتانی الکتاب و جعلنی نبیّا و جعلنی مبارکا این ما کنت و اوصانی بالصلاة و الزکاة»
و آیه ی 54 تا 55 سوره مبارکه مریم این است:
«و اذکروا فی الکتاب اسماعیل انّه کان صادق الوقت و کان رسول نبیّا بالصلاة و الزکاة عند ربهم عبدیّا»
این آیات و آیات دیگر دلالت دارد که این الفاظ و عبارات ماهیّات مخترعه نبوده بلکه ماهیّات عبادیّه بوده به قسمی که صلاة در اسلام مکان صلاة در ادیان سابقه وضع شده و همچنان سایر عبادات شرعیه لکن با تفاوت مثل سفر و حضر و مختار و مضطر و لکن اصل عبادیّت اینها از نظر ماهیّت فرقی نمی کرده
***