fa-derayaدرس خارج فقه و اصول

درس 90:

دو شنبه 2/4/1404 هـ.ش مطابق با 27/ ذی‌الحجه/1446 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

به درستی منع از کتابت حدیث نزدیک یک و نیم قرن ثبت تاریخ شده که این مسئله موجب گردید که زمینه برای کذب و جعل آماده شود و دسیسه گران دسیسه کنند مخصوصاً احبار و رهبان بدعت های یهودی یا سخافت های مسیحی و همچنان اساطیر مجوسی را در جامعه مسلمین ترویج کنند و احمد بن حنبل گمان کرد که حفظ هزار هزار حدیث کرامت است و بخاری خیال کرد که حفظ 500 هزار حدیث فضیلت است درحالی­که کسانی­که در حیات رسول خدا امعان داشته و مصروفیت های حضرتش را در مکه و مدینه در نظر بگیرد که تنها در مدینه 84 غزوه و سریه را انجام داده و چه تعداد مواثق و قراردادها را با رؤسای بلدان به امضاء رسانده و با توجّه به این مشاغل زمان اندکی می ماند که حضرتش نقل حدیث کند بلکه یک دهم احادیث موجوده را که همه اش زمان می برد بیان نماید. بنابراین معلوم است که با جعل و دسیسه آمار حدیث بالا رفته است.

جلال الدین سیوطی صاحب “تدریب الراوی” چنین می نویسد:

«قد کانت الکتب قبل تدوین الصحاح مجموعة ممزوج فیها الصحیح بغیره و کانت الآثار فی عصر الصحابة و کبار التابعین غیر مدوّنة و لا مرتّبة و لانّهم کانوا نهوا اولا عن کتابتها کما ثبت فی صحیح المسلم خشیة اختلاطها بالقرآن و لانّ اکثرهم کان لا یحسن الکتابة و لمّا انتشر العلماء فی الامصار و کثر الابتداع دوّنت مزوّجة باقوال الصحّابة و فتاوی التابعین و غیرهم فاوّل من جمع ذالک ابن جریج بمکّة و ابن اسحق او مالک بالمدینة[1]».

***

[1]) تدریب الراوی، ج1، ص66.