fa-rejalدرس خارج فقه و اصول

درس 170:

یک‌ شنبه 20/7/1404 هـ.ش مطابق با 19/ ربیع الثانی/1447 هـ.ق، کابل، حوزه علمیّه دارالمعارف اهلبیت(ع).

تذکّر: نوشته معظّم له عربی بوده به شاگردان فارسی ارائه می گردد غیر از متون، احادیث و نقل و قول­ها.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله ربّ العالمین، الصّلاة والسّلام علی خیر خلقه و اشرف بریّته ابی القاسم المصطفی محمّد و علی آله الاطیبین و صحبه المنتجبین لاسیّما بقیة الله فی الارضین روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء.

فرقه چهارم: اهل حدیث است

اهل حدیث کسانی می باشند که در اصول و فروع به ظواهر احادیث عمل می کنند و فرق ندارند که آن ظواهر موافق عقل باشد یا مخالف آن بلکه عقل را در عقائد و معارف قبول ندارند و در واقع اصل نزد اهل حدیث ظواهر سنت است تا آنجا که برای خداوند صورت و عین، کف و اصابع، قدم و ساق و امثال اینها قائل اند بدون اینکه در سند حدیث تفحّص کنند یا در دلالت آن بنابراین اهل حدیث بین نصب و ارجاء قرار دارند.

پوشیده نماند که آنچه بین اهل حدیث مشهور است قول به تجسیم و تشبیه است همان گونه که قول به جبر نیز شهرت دارد طوری که اختیار را از انسان مسلوب می داند و امّا آگاهی کامل بر آراء اهل حدیث و نظریات شان از کتب ذیل بدست می آید:

  1. کتاب “السنّة” تألیف احمد بن حنبل یکی از ائمه چهارگانه.
  2. کتاب “العقائد” تألیف اشعری در عقائد اهل حدیث.
  3. کتاب “التنبیه و الرّد” تألیف ابوالحسین ملطی.
  4. کتاب “العقائد الطحاویّة” تألیف ابوجعفر طحاوی.
  5. کتاب “البیان القادری” تألیف القادر بالله از خلفاء عباسی.
  6. کتاب “الابانة عن اصول الدیانة” تألیف ابوالحسن اشعری.

شیخ اشعری کتاب الابانة را بعد از فاصله از اعتزال و وصل به اهل حدیث نوشته است و امّا اصول عقائد اهل حدیث بطور خلاصه ارقام ذیل اند:

  1. اطاعت از سلطان و حرمت سقوط نظام.
  2. عدالت سلف لا سیّما صحابه.
  3. لزوم ایمان به امامت خلفاء راشدین.
  4. قضاء و قدر و جبر الهی.
  5. اثبات صفات خبری برای الله متعال.

***